तस्करहरूले सबैभन्दा पहिला नेपाली युवाहरूलाई आइटी सम्बन्धी आकर्षक रोजगारीको प्रलोभन देखाउँछन् । त्यसपछि दक्षिण पूर्वी एसियाली देशहरूमा पुराएर उनीहरूलाई यातना दिँदै साइबर ठगी, आर्थिक घोटाला र साइबर यौन गतिविधिहरूमा संलग्न गराउन बाध्य पारिने गरेको खुल्न आएको छ । उक्त कार्य गर्न अस्वीकार गरेको खण्डमा तिनीहरूलाई चिनियाँ गिरोहहरूले दास र बन्धक बनाउने गरेका छन् ।
सरकारी रेञ्ज पोष्ट र कटान गरिएका काठका घाटगद्दीलाई तत्कालीन नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) ले कब्जा गरी आठ घर मुक्तकम्लरीको बस्ती बसाइएको थियो । पन्ध्रौँ वर्षपछि कब्जा फुकुवा गरिएको उक्त सरकारी जग्गामा निर्माण गरिएको हाइटेक नर्सरीमा ‘जर्मिनेसन’ र ‘ग्रिनहाउस’ गरी दुईओटा ‘च्याम्बर’ बनाइएको हो ।
विज्ञानले लामो समयदेखि सामाजिक अन्तरक्रियाका फाइदाहरू पहिचान गरेको छ । तर अब यो पत्ता लगाउन सम्भव छ कि कसको मस्तिष्क अपेक्षित भन्दा छिटो बुढो छ ताकि भविष्यमा ट्र्याक गर्न र उपचार गर्न सकिन्छ । प्रविधिको बदलिँदो संसारमा एआई र डाटाको सहयोगले चिकित्सा क्षेत्रमा पनि मद्दत गर्नेछ ।
समाचार सामाग्री लेखन पूर्ण रूपमा एआईमा मात्रै भर नपरी पत्रकारहरूले मिहीन अध्ययन गरी खोज पत्रकारिता गर्नु जरुरी छ । जसलाई मानिसहरूले विश्वास मात्र गर्दैनन्, समाचारको लागि पैसा तिर्न पनि तयार हुन्छन् ।
करिब ६५ करोडको लागतमा एचडिपिई, सिपिभिसी, युपिभिसी, बोरवेल तथा गार्डेन पाईप तथा फिटिङको उत्पादन गर्दै आईरहेको कम्पनीले जापान तथा दक्षिण कोरियामा उत्पादित उत्कृष्ट कच्चा पदार्थबाट उत्पादन गर्दै आईरहेको छ ।
हुनत पैदल हिँड्नु भनेको आफैंले आफैंलाई चिन्नु पनि हो । आफ्नै देश, संस्कृति, रहनसहन र भूगोल हेर्न, बुझ्नु पनि भएकोले असहजताको बिचमा पनि पदयात्रको लागि जान तयार भएँ ।बिजुली बत्ती छैन, सोलारको धिपिधिपी उज्यालोमा बस्न परेको छ । स्याफ्रुबाट यत्ति नजिक पनि सञ्चार सुविधा टेलिफोन सेवा छैन । टावरै देखाउँदैन, डाटा चल्दैन । मोबाइल चार्ज गर्न कठिन छ ।लाङटाङ पुग्नु अघि म त बेस्सरी थाकें, हिड्नै गाह्रो हुन थाल्यौ पदयात्रा छोडेर फर्कियौं कि जस्तो पनि लाग्यो । मलाई चिसोले समातेको रहेछ । बाटामा भेटिएका यात्रीले टोपी लाउन, लुगा थप्न सल्लाह दिएँ । मैले चिसिएको जिउमा लुगा थपेँ, ज्याकेट लाएँ । त्सपछि अलि आरामको महसुस भयो ।
प्रतीक रायमाझी नेपालले आफूलाई बिर्सिसकेको बताउँछन्। केही साथीभाइ छन्, सम्झिन्छन्। ‘मेरो उपस्थिति नभएको धेरै वर्ष भयो। नेपालले के भन्छ भन्नेतिर लाग्न छोडें, मलाई टिकिखान- गरिखान नदिएपछि भविष्य सुनिश्चित हिँड्नुपर्यो। देशको मर्म बुझ्नलाई एक पटक विदेशिनु पर्छ नै,’ उनले भने।
भक्तपुर नगरपालिका वडा नम्बर १० महालक्ष्मीस्थान निवासी इन्जिनियर दुवालले पछिल्लो नौ वर्षको छोटो अवधिमा पाँच वटा ठूला उद्योगहरू सञ्चालन गर्न सफल भएका छन्। ती उद्योगहरूमा उनले सयौं नवयुवाहरूलाई रोजगारी उपलब्ध गराइरहेका छन्। ‘केही काम गर्नका लागि सवैभन्दा पहिलो प्यासन (लगाव) हुनुपर्छ,’ उनको अनुभव छ, ‘लगाव नै नभएपछि चाहिँ केही पनि गर्न सकिन्न। त्यस्ता युवा विदेशीको नोकर नै हुन जाने हो।’
मिडिया रिपोर्टका अनुसार एप्पलको नीतिले भनेको छ कि कर्मचारीको व्यक्तिगत खातासँग सम्बन्धित कुनै पनि डाटा उनीहरूको व्यक्तिगत उपकरण प्रयोग गर्दा कम्पनीको खोजीको अधीनमा रहन्छ, जसमा इमेलहरू, फोटोहरू, भिडियोहरू, नोटहरू र अन्य चीजहरू समावेश छन्।